معماهای بوی بد دهان حل شدنی است؟
از بوی بد دهان گرفته تا تورم لثه گرفته و «سندرم سوزش دهان»، هر کدام از این علائم موجود در دهان، در حال گفتن چیزی است – بنابراین به آن‌ها گوش فرا دهید!
آیا از قرمزی لثه‌ها رنج می‌برید یا اینکه سقف دهانتان متورم شده است؟ بدون تردید باید دستورات دندانپزشک خود را برای حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها دنبال کنید – اما آیا می‌دانستید وضعیت دهان می‌تواند بر سایر مشکلات سلامتی نیز اثر گذارد؟ برخی از بیماری‌های دهانی همچون بوی بد دهان، رنگ پریدگی لثه‌ها و قرمز شدن آن‌ها می‌تواند نشانه‌هایی از بیماری لثه باشد. اما سایر علائم دهانی ممکن است به مشکلات ظاهراً غیرمرتبط بهداشتی اشاره داشته باشند. (نکته: خوردگی دندان‌ها می‌تواند نشانه‌ای از بیماری گوارش یا رفلاکس معده باشد.)
اگر بیماری لثه دارید، تنها نیستید. بر اساس داده‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، بیش از 1 نفر از هر 2 نفر یا 64.7 میلیون آمریکایی دارای بیماری خفیف، متوسط یا شدید لثه هستند. بیماری لثه از تورم ناسالم لثه، به نام ژنژیویت، تا تخریب جدی بافت و استخوان متغیر است. در بدترین موارد بیماری لثه، دندان‌های خود را از دست خواهید داد. دهان‌های سالم مملو از باکتری، مخاط و سایر ذرات غذایی است که «پلاک» چسبنده و بی‌رنگ روی دندان‌ها را شکل می‌دهند. به طور معمول، با مسواک زدن و استفاده منظم از نخ دندان، پلاک را از بین می‌برید. اما وقتی پلاک به دلیل رعایت ضعیف بهداشت دهان جمع شود، باعث تورم، خونریزی یا التهاب لثه می‌شود.
التهاب لثه نوع خفیف بیماری لثه است. عادات خوب رعایت بهداشت دهان و دندان – مسواک زدن حداقل دو بار در روز، نخ دندان کشیدن روزانه، انجام معاینات منظم دندانپزشکی و عدم استعمال دخانیات – می‌تواند به جلوگیری و معکوس کردن روند التهاب لثه کمک کند.
پلاکی که برداشته نمی‌شود، به تارتار تبدیل می‌شود. این امر منجر به افزایش خونریزی و شکل جدی‌تری از بیماری لثه، به نام پریودنتیت می‌شود. با پیشرفته بیماری لثه، لثه‌ها از دندان‌ها جدا می‌شوند و بسته‌های کوچکی ایجاد می‌کنند که می‌توانند عفونی باشند. اگر بیماری پریودنتال درمان نشود، استخوان‌ها، لثه‌ها و بافت همبند که دندان‌ها را نگه می دارد، از بین می روند. طبق گزارش موسسه ملی تحقیقات دندانپزشکی و جمجمه، برخی افراد بیشتر از دیگران در معرض بیماری لثه هستند. عوامل خطر بیماری لثه عبارتند از:
- سالخوردگی
- دیابت
- استعداد ژنتیکی
- تغییرات هورمونی در دختران و زنان
- دارو
- سایر بیماری‌ها مانند ایدز و درمان سرطان
- سیگار کشیدن
درمان لثه‌های ناسالم یا بیماری‌های لثه می تواند دندان‌های شما را نجات دهد. در اینجا برخی از شیوه‌های زندگی و درمان‌های خانگی که باید مورد توجه قرار گیرند، آورده شده است:
- حداقل دوبار در روز مسواک بزنید
- از مسواک نرم استفاده کنید
- مسواک خود را هر سه ماه یکبار تعویض کنید
- روزانه نخ دندان بکشید
- بعد از مسواک زدن از دهانشویه بدون نسخه برای کاهش پلاک استفاده کنید
- برای معاینه دندان و بررسی دهان به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید
- سیگار نکشید
به این علائم دهانی نگاهی بیندازید تا دریابید که درباره سلامت دهان شما چه چیزی می‌تواند بیان کند.
نیاز به ترمیم و یا ایمپلنت دندان دارید؟ با دندانپزشکی لبخند سپید تماس بگیرید!
لثه‌های ناسالم می‌توانند باعث بوی بد دهان شوند
همه با بوی بد دهان روبرو می‌شوند، اما مسواک زدن و نخ دندان کشیدن – از جمله مسواک زدن زبان یا استفاده از سوهان زبان – بوی بد دهان را از بین می‌برد. اما وقتی این بو از بین نرود چطور؟ دیوید ام لیدر، دکترای دندانپزشکی، استادیار بالینی دانشکده پزشکی در دانشگاه تافتز بوستون در این باره می‌گوید: این موضوع می‌تواند نشانه بیماری پیشرفته لثه باشد، بنابراین مهم است که قبل از این که وضعیت دهان و دندان کاملا سالم شما را خراب کند، به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
بیشتر اوقات، بزرگترین عامل بوی بد دهان، رژیم غذایی است. دکتر لیدر می گوید: «پیاز، سیر و ادویه‌های تند تا ساعت‌ها بعد از مصرف بوی بد در دهان تولید می کنند.» علاوه بر این، افرادی که دیابت کنترل نشده دارند، رژیم غذایی با پروتئین بالا دارند یا از اعتیاد به الکل رنج می‌برند، تنفس و بوی دهانشان، بوی شیرین یا میوه‌ای دارد، که ناشی از از یک وضعیت متابولیک جدی به نام کتواسیدوز است.
لثه قرمز متورم؟ معنای این موضوع در پایین آورده شده است
ورم لثه یکی دیگر از علائم بیماری لثه است. حتی اگر فکر می‌کنید دندان‌های سالمی دارید، برای بررسی لثه‌های متورم نیاز به مراجعه به دندانپزشک دارند. دندانپزشک یا متخصص دندانپزشکیتان می‌تواند بلافاصله تشخیص دهد که آیا بیماری لثه دارید یا خیر – اما شما می‌توانید با خشک کردن لثه‌ها به وسیله یک دستمال یا دستمال کاغذی و نگاه کردن در آینه، لثه خود را از نظر تورم بررسی کنید. لیدر می گوید: «سطح لثه نزدیک دندان‌ها باید شبیه توپ بسکتبال باشد، نه صاف و براق.» و هرچند لثه‌های متورم ممکن است احساس سالم بودن به شما بدهند، اما هنگام مسواک زدن دچار خونریزی می‌شوند.
این مشکل سلامت دندان، علاوه بر تورم باعث قرمز شدن لثه‌ها نیز می‌شود. (بیشتر افراد با پوست روشن و پوست تیره به طور طبیعی لثه‌های صورتی دارند، اما برخی از افراد مدیترانه‌ای و آفریقایی تبار لثه‌های تیره دارند.)
علت فرسایش مینای دندان را کشف کنید
در حین فرسایش دندان، سطح دندان یا دندان‌ها به تدریج از بین می‌رود. هرگونه منبع اسید از جمله اسید مرکبات و نوشابه، می‌تواند مینای دندان‌های سالم را از بین ببرد. اما یکی از رایج‌ترین منابع اسید در دهان به دلیل بیماری رفلاکس معده (GERD) به وجود می‌آید، شرایطی که در آن اسید از معده و مری خارج می‌شود که باعث سوزش سر دل می‌شود و به دهان می‌رسد.
یکی دیگر از این علل بیماری دندان ممکن است پرخوری عصبی باشد، که اختلالی در خوردن است و افراد غالباً در آن در یک وعده غذایی به شدت پرخوری می‌کنند و سپس با استفراغ این مشکل را برطرف می‌کنند.
طعم ترش در دهان ناشی از چیست؟
لیدر هشدار می دهد: اگر مکرراً طعم ترشی را در دهان خود احساس می‌کنید – که اغلب با بوی بد دهان اشتباه گرفته می‌شود – می‌تواند نشانه دیگری از GERD باشد، به ویژه اگر با گلودرد، درد قفسه سینه و صدای خشن همراه باشد. علاوه بر ایجاد این مشکلات دهانی و ساییدگی دندان، GERD می‌تواند منجر به مشکلات دیگری مانند سرفه مزمن، زخم مری و التهاب مری شود. اگر مشکوک به GERD هستید، در صورت نیاز آزمایش دهید و تحت درمان قرار بگیرید.
چرا انقدر خشک؟
لیدر می‌گوید، خشکی دهان یا xerostomia یک بیماری دهانی بسیار شایع است، به ویژه با افزایش سن. همچنین بیش از 425 دارو وجود دارد که به عنوان یک عارضه جانبی، موجب خشکی دهان می‌شوند. اما خشکی دهان می‌تواند به مسائلی فراتر از سلامت دندان مربوط شود. همچنین این علامت شایع دیابت، آرتریت روماتوئید، اسکلرودرمی، لوپوس اریتماتوز سیستمیک و سندرم شوگرن است. لیدر توصیه می‌کند که اگر خشکی مزمن دهان دارید، باید نگران باشید و با دندانپزشک خود صحبت کنید. همچنین می‌توانید کلینیک‌هایی را که متخصص درمان این بیماری هستند، پیدا کنید.
آیا دندان‌های لق شده شما سعی می‌کنند چیزی به شما بگویند؟
لق شدن دندان یکی دیگر از علائم بیماری دندان است که نباید از آن چشم‌پوشی کرد چرا که ممکن است نشانه‌ای از لثه‌های ناسالم یا بیماری‌های لثه و همچنین بیماری دهان و دندان به طور بالقوه جدی باشد. باکتری‌هایی که در زیر خط لثه رشد می‌کنند، می‌توانند باعث تجزیه بافت‌ها و استخوان‌ها شوند که منجر به جدا شدن دندان‌ها از لثه‌ها می‌شود. با از بین رفتن بافت و استخوان بیشتر، احتمال از دست دادن دندان‌های سالم با شل شدن و در نهایت نیاز به کشیدن دندان‌ها بیشتر می‌شود. شل شدن دندان‌ها نیز ممکن است نشانه عفونت باشد.
ما را از درد دهان نجات دهید!
آیا می‌دانید که لکه سفید یا قرمز روی زبان یا در مخاط دهان شایع‌ترین علامت سرطان دهان است؟ اما نگران نباشید: زخم‌های دهان کاملاً شایع هستند و احتمال پایینی دارد که زخم شما نشانه سرطان باشد. برای ایمن ماندن، هرگونه زخمی در دهان را که پس از دو هفته بهبود نمی‌یابد را به دندانپزشک خود نشان دهید. زخم‌های دهانی ناشی از سرطان دهان همراه با سایر بیماری‌های دهانی مانند طعم عجیب در دهان، مشکلات جویدن، درد هنگام بلع و مشکل در گفتار ایجاد می‌شوند.
خطوط سفید یا قهوه‌ای روی دندان بچه‌ها؟
لیدر می‌گوید کودکانی که بیش از حد در معرض فلوراید قرار گرفته‌اند ممکن است خطوط سفید یا قهوه‌ای روی سطح دندان‌های خود داشته باشند. علائم دیگر فلوراید زیاد شامل تهوع، اسهال و استفراغ می‌شود. وی می‌گوید: «اگر فکر می‌کنید فرزند شما مقدار زیادی خمیردندان حاوی فلوراید مصرف کرده است، بلافاصله با کنترل سم تماس بگیرید.»
برای محافظت از دندان‌های سالم، قرار گرفتن در معرض فلوراید را محدود کنید، خمیردندان حاوی فلوراید را در مکانی امن نگه دارید و فقط در صورت توصیه دندانپزشک از فلوراید استفاده کنید. به یاد داشته باشید که اکثر منابع آب، با فلوراید برای سلامت دندان غنی شده است و فلوراید را می‌توان در برخی آب معدنی‌ها و سایر محصولات مانند آب میوه یافت.
آنچه سوزش دهان در مورد سلامتی به شما می‌گوید
اگر در دهان لب‌ها یا زبان خود احساس سوزش متوسط تا شدید می‌کنید، ممکن است مبتلا به یک بیماری دهانی به نام سندرم سوزش دهان باشید. به گفته لیدر، خوشبختانه سندرم سوزش دهان چندان شایع نیست. هنگامی که اتفاق می‌افتد، ممکن است ناشی از داروهای خاص، برخی شرایط ویژه دهانی یا سایر مسائل مربوط به سلامتی، از جمله کمبودهای مواد مغذی، عفونت‌های قارچی در دهان و تغییرات هورمونی در زنان باشد.